Binnen het werkveld onderwijs onderscheiden we twee afdelingen: de afdeling Speciaal Onderwijs (SO) en de afdeling Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO). De afdelingen worden geleid door teamleiders en clustermanager onderwijs.

Het onderwijs krijgt vorm door de inzet van leerkrachten, klassenassistenten, coördinatoren leerlingzorg en een aantal onderwijsondersteunende medewerkers.

Verder kent de schoolorganisatie, de Commissie van Toelating en Begeleiding (CvB), de Commissie van Leerling Zorg (CLZ) en de dienst Staf en Bedrijfsondersteuning.

Een aantal taken van teamleden van de Waterlelie en het LWOE is ondergebracht in het gezamenlijke werkveld: OASE, Onderzoek, Advies, Scholing en Expertise.

Onderbouw

De onderbouw van De Waterlelie bestaat uit een groep voor kleuters en leerlingen in groep 1 t/m 4. De leerlingen in deze groep volgen een programma dat hen voorbereidt op de onderwijsvakken die zij later zullen volgen. Het programma wordt betekenisvol aangeboden en is afgestemd op het individuele ontwikkelingsniveau van de leerlingen.

Daarnaast vinden we in de onderbouw twee groepen voor leerlingen in leerjaar 5 t/m 8. In deze groepen worden, voor de leerlingen die daaraan toe zijn, het aanvankelijk leerproces ingezet. De schoolse vaardigheden op het gebied van taal/lezen, rekenen en schrijven worden aangeboden. De directe (leef)omgeving van het kind en ook de sociale vaardigheden krijgen de aandacht. Niet álle leerlingen kunnen meedoen met dit programma. Op basis van hun mogelijkheden wordt een aangepast programma, anders en in een ander tempo, aangeboden. Richtinggevend hierbij is het ontwikkelingsperspectief van de leerling.

Op verschillende gebieden vindt in de onderbouw therapeutische onderwijsondersteuning plaats.

Bovenbouw

De bovenbouw omvat een groep waar het onderwijs wordt voortgezet dat in de eerdere groepen van start gegaan is en hier wordt toegewerkt naar vervolgonderwijs.

Doorlopende leerlijnen dragen er zorg voor dat het onderwijsprogramma vanuit de onderbouw kan worden voortgezet.

Naast de voortgang in de vakken taal/lezen, rekenen en schrijven wordt, behalve de directe leefwereld van het kind, ook de wat verder liggende omgeving belangrijk. De eerste stappen hiertoe worden gezet. De omvang en de moeilijkheidsgraad van deze lessen zijn ook hier afgestemd op het ontwikkelingsniveau van de leerling of van een groep leerlingen. Sociale vaardigheden worden met regelmaat getraind.

In één SO-groep  zijn IBL-leerlingen geplaatst. Deze Intensief te Begeleiden Leerlingen hebben om verschillende redenen extra zorg en aandacht nodig. Die aandacht kan liggen op het gebied van medische zorg en/of op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling.

Door groepsdoorbroken te werken voor de vakken technisch lezen en rekenen wordt tegemoet gekomen aan de specifieke onderwijs-en ondersteuningsbehoeften van de leerlingen.

Uitstroomperspectief

In het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) wordt het uitstroomperspectief van de leerlingen steeds belangrijker. Voor het VSO worden er landelijk 3 profielen ontwikkeld: gericht op belevingsgerichte of taakgerichte en activerende dagbesteding (onze leerroutes 1 en 2), (al dan niet beschutte) arbeid (leerroutes 3, 4 A en 4 B) en diplomagericht werken gericht op vervolgonderwijs (leerroute 5).

Het VSO biedt het profiel diplomagericht werken (leerroute 5) alleen aan voor observatieleerlingen van de Observatiekliniek Kind en Jeugd (OKJ) van SEIN, middels trajectbegeleiding vanuit het OPP in afstemming met de thuisschool.
Het VSO heeft acht leergroepen, waarin de profielen gericht op dagbesteding en arbeid herkenbaar zijn.

Afhankelijk van het profiel waarin de leerling ingedeeld is, krijgt hij/zij een meer theoretisch, dan wel een meer praktisch onderwijsaanbod. De leerroute wordt vastgesteld vanuit het ontwikkelingsperspectief, rekening houdend met didactische, medische, psychologische en sociaal-emotionele gegevens.

Binnen de leerroutes 1 t/m 4 B, ofwel de profielen gericht op dagbesteding en gericht op de arbeidsmarkt, onderscheiden wij een aantal fasen.
De eerste drie leerjaren zijn oriënterende jaren. Een breed vakkenpakket op zowel AVO (Algemeen Vormend Onderwijs), als ook op het gebied van praktische (arbeidsgerichte) vakken wordt hier aangeboden.

In de gehele VSO-afdeling wordt veel aandacht besteed aan de zelfredzaamheid en het zelf bedenken van oplossingen en daarnaar handelen. Wij maken hiervoor gebruik van de richtlijnen uit de methode Begeleid Ontdekkend Leren.

Leerjaar 3

In leerjaar 3 starten de leerlingen met een oriënterende groepsstage, 1 dag in de week, die wordt begeleid door een leerkracht van school. De groepsstages zijn bedoeld om de leerling breed te laten oriënteren in het beroepenveld.

Alle leerlingen uit het 3e leerjaar van leerroutes 3, 4A en 4B worden op de dinsdag verdeeld over de verschillende groepsstages. Op de overige dagen krijgt de leerling AVO-lessen en vaklessen met de eigen groep op school. Het schooljaar bestaat uit twee stageperiodes van 5 maanden. Na een half schooljaar krijgen de leerlingen zoveel mogelijk een nieuwe groepsstageplek. School maakt een nieuwe indeling van de groepsstages.

Doel van de groepsstage is tweeledig

De leerlingen maken kennis met diverse beroepsrichtingen middels de verschillende stages.
De leerlingen werken aan de werk-/arbeidshouding middels de verschillende stages.

De drie volgende jaren zijn de schakelende/voorbereidende jaren. De praktische, arbeidsgerichte vakken krijgen steeds meer aandacht, terwijl de AVO- vakken in urenaantal verminderen. Het geheel staat in het teken van wonen, werken en vrije tijd.

Stages

Het interessegebied van de leerlingen gaat een steeds belangrijker rol spelen. De leerling wordt door middel van stages voorbereid op de werkplek die hij/zij later gaat innemen. Alle leerlingen uit het 4e leerjaar van leerroutes 3, 4A en 4B worden op de dinsdag en vrijdag verdeeld over de verschillende groepsstages. Op maandag, woensdag en donderdag volgt de leerling lessen die aansluiten bij het profiel van arbeidstoeleiding/dagbesteding.

Leerjaar 5,6 en 7

In leerjaar 5, 6 en 7 volgt de leerling op dinsdag, donderdag en vrijdag bij voorkeur een individuele externe stage. Ouders gaan samen met hun zoon/dochter op zoek naar een externe individuele stageplek zoeken in (de buurt van) de woonplaats. Het liefst voor meerdere stagedagen, in verband met mogelijke uitstroom van de De IBL-groepleerling op 18-jarige leeftijd is het van belang dat een leerling zoveel mogelijk stage-ervaring opdoet, bij voorkeur op de uitstroombestemming.

De IBL-groep

De leerlingen in een IBL-groep, een groep voor Intensief te Begeleiden Leerlingen volgen dit reguliere traject van arbeidstoeleiding en stage niet. Op de donderdag volgen zij met een groep medeleerlingen, onder begeleiding van een leerkracht en klassenassistent van een IBL-groep, een Les Op Locatie (LOL). Zij zijn dan een dag of dagdeel op een andere plek binnen of buiten de school, waar zij een dagbestedingsactiviteit uitvoeren. Op deze wijze maken zij op een veilige en voorspelbare wijze kennis met een dagbestedingsactiviteit, zoveel mogelijk gericht op hun uitstroomperspectief.

Dagbesteding IBL-groep

De ouders van de leerlingen in een IBL-groep gaan tijdig op zoek naar een passende plek binnen de dagbesteding, bij voorkeur dichtbij het woonadres van de leerling, waar de leerling naar kan uitstromen. De leerling kan langzaam op gaan bouwen op de beoogde dagbestedingsplek en zo gewend raken aan de nieuwe setting, waar hij/zij naar gaat uitstromen na De Waterlelie.

Naast de IBL-groepen in het VSO is er nog de OZA (OnderwijsZorg Arrangementen)-groep

In deze groep wordt een aanbod van onderwijs/dagbesteding voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand en zeer complex gedrag geboden. Kinderen kunnen niet meer binnen een onderwijssetting functioneren, maar voortijdig school verlaten moet worden voorkomen. Aan de andere kant is er ook plaats voor kinderen vanuit de dagbesteding die behoefte hebben aan meer uitdaging.

De OZA-groep heeft als visie een perspectief bieden op praktisch-didactische en sociaal-emotionele ontwikkeling

Het beste van beide werelden wordt ingezet om een passend aanbod te bieden op het gebied van didactische lessen, praktijklessen, sociaal-emotionele ontwikkeling en begeleiding op maat. Er wordt waar mogelijk nauw samengewerkt met de IBL-groepen binnen de school.

De leerlingen uit de OZA-groep stromen veelal uit naar dagbesteding.

De leerling mag in principe tot aan het einde van het schooljaar waarin hij/zij 20 jaar wordt op school blijven, Mits hiervoor een Toelaatbaarheidsverklaring (TLV) door het betreffende Samenwerkingsverband wordt afgegeven.
School, ouders en leerlingen dienen er rekening mee te houden dat TLV’s na de 18-jarige leeftijd mogelijk niet meer worden toegekend door het Samenwerkingsverband. Dit geldt ook voor de leerlingen in een IBL-groep.

De Waterlelie heeft een schoolstandaard met vijf leerroutes waarin de uitstroomprofielen vervolgonderwijs voor het SO c.q. uitstroomperspectieven voor het VSO beschreven staan.

De schoolstandaard is opgesteld op basis van het doelgroepenmodel en het te verwachten leerrendement binnen de leerroute. De leerling wordt geplaatst in één van de leerroutes van de schoolstandaard. De schoolstandaard bepaalt voor een groot deel op welk niveau de leerling werkt en welk onderwijsaanbod hij of zij krijgt.

Binnen de afdeling SO worden de leerroutes 2 T/M 5 aangeboden, binnen de afdeling VSO de leerroutes 1 T/M 4.

Printversie PDF: Vijf Leerroutes